Naar aanleiding van de Internationale Werelddag voor Vluchtelingen wil het Sociaal Forum Kempen zijn verontwaardiging uiten over het recente beleid ten aanzien van vluchtelingen. Het Sociaal Forum Kempen vindt dat ons land, en een groot deel van Europa, een ‘omgekeerde bril’ opzet als het over vluchtelingen gaat.
Overspoeld
Europa wordt overspoeld. Vluchtelingen spoelen in hun gammele bootjes letterlijk aan in Europa. Anderen komen te voet doorheen de Balkan of kruipen uit de laadruimtes van een vrachtwagen: een massale stroom van mensen. Vreemd genoeg worden deze mensen niet in de eerste plaats als slachtoffers gezien. Met hun andere religie en cultuur bekijkt men hen vooral als een bedreiging van onze democratische waarden en onze mensenrechten.
Met deze omgekeerde bril kijken veel Belgen naar de immigratie van Syriërs en andere slachtoffers van oorlog en geweld in de wereld. Mensen op de vlucht voor oorlog worden meestal opgevangen door de buurlanden. In het geval van Syrië worden 4,5 miljoen mensen opgevangen door de landen rondom Syrië. In 2015 vroegen 35.476 mensen asiel aan in België (Amnesty International, 2016). Als welvarend land hebben we zeker de capaciteit om deze mensen op te vangen. Bovendien gaan we er prat op dat we de mensenrechten respecteren en op dat vlak voelen we ons zelfs superieur aan vele niet-Europese naties. Wel, ‘the proof of the pudding is in the eating’ en ditmaal smaakt de pudding erg zuur.
Migratiebeleid faalt
Europa verplicht vluchtelingen om gevaarlijke routes te nemen en beroep te doen op mensensmokkelaars als ze veiligere oorden willen opzoeken: muren (in Griekenland, Turkije, Bulgarije, Hongarije), prikkeldraad en militaire systemen sluiten de normale grenzen voor deze slachtoffers van oorlog. Het Europees migratiebeleid faalt en dit zorgt voor tienduizenden doden in de Middellandse Zee en nog meer doden op de weg naar Europa.
Ook de Belgische en Vlaamse overheden hanteren graag de omgekeerde bril: wij worden bedreigd en wij zijn het slachtoffer! Bart De Wever pleitte er een aantal maanden geleden voor om de mensenrechten, zoals de opvang van vluchtelingen -geregeld door de Conventie van Genève (1951)- op te geven en te koppelen aan voorwaarden. De mensenrechten gelden dan niet meer voor alle mensen omdat ze mens zijn (dit is de definitie van mensenrechten).
Hoe lang willen we onze blik nog afwenden voor het onrecht dat op dit moment aan de grenzen van Europa aan de gang is?
De recente aanslagen in Parijs en Brussel voeden het idee van een pacifistisch ‘Westen’ versus een gewelddadige ‘moslimwereld’. We moeten onze bril omdraaien. Syrië, het land dat momenteel de meeste vluchtelingen genereert, is het grootste slachtoffer van ‘IS’. Het fundamentalistisch gedachtegoed is mede een reactie op de westerse steun aan landen zoals Israël en Saoedi-Arabië, de houding in de eerste Golfoorlogen, de bombardementen van Libië, de leveringen van wapens.
De directe aanleiding van de recente vluchtelingenstroom is politiek van aard. Er heerst oorlog in Syrië, Irak, Libië, Aden, Afghanistan, het noorden van Pakistan, Somalië, … Wij hebben de morele een juridische plicht om deze mensen te helpen. Ons beleid moet er op gericht zijn deze immigratie in goede banen te leiden. Het initiële spreidingsplan van de EU is een lovenswaardige poging, maar dit moet ondersteund worden door de natiestaten.
Voortrekkersrol
Vlaanderen zou als één van de meer welvarende regio’s van Europa een voortrekkersrol moeten spelen en het respecteren van mensenrechten moeten aanmoedigen in plaats van afremmen. Niet hun of onze waarden zijn het probleem, maar net het feit dat we ‘onze’ waarden –zoals de mensenrechten- met de voeten treden.
Verschillen we wel effectief zo hard van elkaar? Is wat ons verbindt als mens niet net migratie? Hoe lang willen we onze blik nog afwenden voor het onrecht dat op dit moment aan de grenzen van Europa aan de gang is?
Het Sociaal Forum Kempen roept op de afgesproken mensenrechten sterker te gebruiken als leidraad in politieke beslissingen en zo de menselijke ellende te stoppen!